مجله سلامت ارجمند مجله سلامتی، ورزش و تغذیه
دستگاه‌های پوشیدنی با قابلیت پایش سطح گلوکز خون (غیرتهاجمی)
پایش مداوم و بدون درد سطح گلوکز خون، رؤیایی بزرگ برای افراد مبتلا به دیابت است. با وجود پیشرفت‌های چشمگیر در فناوری دستگاه‌های پوشیدنی، دستیابی به یک راه‌حل کاملاً غیرتهاجمی و دقیق برای اندازه‌گیری قند خون هنوز یک چالش بزرگ محسوب می‌شود. در حال حاضر، هیچ ساعت هوشمند یا حلقه هوشمندی که توسط نهادهای نظارتی پزشکی مانند سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) برای اندازه‌گیری مستقیم و غیرتهاجمی قند خون تأیید شده باشد، در بازار مصرف‌کننده وجود ندارد. با این حال، تحقیقات و توسعه در این زمینه با سرعت بالایی در حال انجام است.
۱. تفاوت بین فناوری‌های موجود و در حال توسعه
- روش‌های تهاجمی و نیمه‌تهاجمی: امروزه، پایش مداوم قند خون با استفاده از دستگاه‌هایی به نام CGM (Continuous Glucose Monitoring) امکان‌پذیر است. این دستگاه‌ها از یک سنسور کوچک با یک سوزن بسیار نازک استفاده می‌کنند که زیر پوست قرار می‌گیرد و سطح قند را از مایع میان‌بافتی (و نه از خون) به صورت مداوم اندازه‌گیری می‌کند. این سنسورها هر ۱۴ روز یک‌بار تعویض می‌شوند. هرچند این روش نیاز به خون‌گیری مداوم با سوزن انگشت را برطرف کرده، اما همچنان نیمه‌تهاجمی محسوب می‌شود.
- روش‌های غیرتهاجمی (در حال توسعه): شرکت‌های بزرگی مانند اپل، سامسونگ و هواوی در حال تحقیق بر روی روش‌های کاملاً غیرتهاجمی برای اندازه‌گیری قند خون هستند. این روش‌ها شامل:
- طیف‌سنجی (Spectroscopy): استفاده از نور مادون قرمز یا لیزر برای اندازه‌گیری جذب نور توسط گلوکز در بافت‌ها.
- امپدانس بیوالکتریک (BIA): استفاده از تغییرات مقاومت الکتریکی بدن برای تخمین سطح قند خون.
- تلفیق سنسورها: استفاده از ترکیبی از سنسورهای موجود در ساعت هوشمند مانند ECG، ضربان قلب، فشار خون و دمای پوست برای تخمین سطح گلوکز با استفاده از الگوریتم‌های هوش مصنوعی.
۲. چالش‌ها و محدودیت‌ها
دقت فوق‌العاده بالا برای یک دستگاه پزشکی، حیاتی است. در حال حاضر، چالش‌های بزرگی در مسیر توسعه دستگاه‌های غیرتهاجمی وجود دارد:
- عوامل بیرونی: دقت اندازه‌گیری‌های غیرتهاجمی به شدت تحت تأثیر عواملی مانند دمای محیط، رنگ پوست، ضخامت پوست و میزان هیدراتاسیون بدن قرار می‌گیرد.
- استانداردهای پزشکی: برای دریافت تأییدیه نهادهای نظارتی، دستگاه باید به دقت بسیار بالایی دست یابد که با دستگاه‌های تهاجمی قابل رقابت باشد. یک خطای کوچک در اندازه‌گیری می‌تواند به تصمیمات نادرست درمانی منجر شود که عواقب خطرناکی به دنبال دارد.
- عدم تأیید FDA: به دلیل همین چالش‌ها، FDA اخیراً در یک بیانیه رسمی هشدار داده است که هیچ ساعت هوشمند یا حلقه‌ای را که ادعای اندازه‌گیری قند خون به صورت غیرتهاجمی دارد، تأیید نکرده است. این نهاد به مصرف‌کنندگان توصیه می‌کند که برای مدیریت دیابت، تنها از دستگاه‌های مورد تأیید استفاده کنند.
۳. نتیجه‌گیری و چشم‌انداز آینده
در حال حاضر، دستگاه‌های پوشیدنی غیرتهاجمی برای اندازه‌گیری قند خون در مرحله تحقیق و توسعه قرار دارند. هرچند برخی از شرکت‌ها مانند هواوی واچ ۴، قابلیتی را برای تخمین ریسک ابتلا به هایپرگلیسمی ارائه داده‌اند، اما این قابلیت به معنای اندازه‌گیری دقیق و لحظه‌ای قند خون نیست.
با پیشرفت فناوری و هوش مصنوعی، انتظار می‌رود در آینده شاهد عرضه دستگاه‌هایی باشیم که با دقت بالا و بدون درد، سطح گلوکز خون را پایش کنند. اما تا آن زمان، افراد مبتلا به دیابت باید برای مدیریت بیماری خود به دستگاه‌های تأییدشده و توصیه‌های پزشک معالج تکیه کنند.
دستگاه‌های پوشیدنی برای سالمندان
سطح قند خون چگونه بر سلامتی ما تاثیر می‌گذارد؟
5 نکته برای کاهش طبیعی قند خون
